Inleiding TDM antimicrobiële middelen

Therapeutische drug monitoring (TDM) is het meten van geneesmiddelconcentraties in het lichaam en het geven van daarbij behorend doseeradvies. Er een minimale blootstelling c.q. concentratie van antimicrobiële middelen nodig om het bestrijden van een infectie te bewerkstelligen. Ook wordt de concentratie gemaximeerd door toxische effecten van het antibioticum. Het verschil tussen de minimaal effectieve en de maximaal verdraagbare concentratie van een geneesmiddel wordt het therapeutisch gebied/breedte genoemd. Omdat bereikte concentraties grote inter-individuele variatie kunnen vertonen – met het risico dat de concentratie buiten het therapeutisch gebied valt – moet de optimale dosering idealiter worden aangepast aan het individu.

TDM is alleen zinvol als deze een klinisch goed omschreven doel dient dat niet met andere metingen kan worden bereikt, bij geneesmiddelen met een aangetoonde relatie tussen effect en/of bijwerkingen en concentratie, grote inter-individuele variatie en een nauwe therapeutische breedte.

Andere redenen voor het meten van geneesmiddelconcentraties kunnen zijn beoordelen van geneesmiddel- geneesmiddelinteracties, uitblijven van effect of het optreden van bijwerkingen en bij speciale patiëntgroepen zoals ouderen, zwangere, kinderen en andere patiënten met afwijkende farmacokinetiek.  

Voor het lokale TDM beleid van aminoglycosiden, vancomycine, teicoplanine en flucloxacilline wordt verwezen naar het kopje 'TDM' op de hoofdpagina van SWAB ID.

Voor een advies over spiegelafnames kunt u contact opnemen met de dienstdoende ziekenhuisapotheker op 92500.